مرتضی خداقلی، رئیس پایگاه مدیریت خشکسالی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منایع طبیعی استان اصفهان در گفت و گو با ایلنا در مورد آخرین وضعیت فعلی خشکسالی در کشور گفت: بررسیهای انجام گرفته در آخرین ماه از فصل بهار، و تجزیه و تحلیل نقشههای خشکسالی از ابتدای سال آبی 90-89 تا کنون نشان میدهد که ایران در شرایطی نامطلوب از لحاظ بارندگی قرار گرفته است.
او ادامه داد: پس از سپری شدن 9 ماه از سال آبی جاری کماکان شاهد غلبه خشکسالی بر بخش عظیمی از کشور هستیم، به طوری که در حدود 76 درصد از مساحت کشور خشکسالی حاکم است و در مقایسه با ماه گذشته کاهش اندکی (در حدود 1 درصد) را نشان میدهد.
خداقلی از قرار گرفتن 7/13 درصد از مساحت کشور در ناحیه خشکسالی بسیار شدید خبر داد و گفت: خشکسالی بسیار شدید نیز بهصورت دو لکه، مناطقی از کشور را فرا گرفته است، نخستین لکه از ناحیه شرقی نایین شروع میشود و پس از دربرگرفتن بافق، خور و رباط پشت بادام به طبس میرسد.
به گفته وی لکه دیگر در بخش جنوب غربی کشور در استان خوزستان و نیز به صورت یک ناحیه باریک در منطقه چابهار و جاسک دیده میشود.
او در مورد نواحی دچار خشکسالی شدید نیز توضیح داد: این نواحی نیز با مساحتی برابر 6/20 درصد به صورت نواری از نواحی شرقی کشور (جنوب استان خراسان رضوی و شمال استان خراسان جنوبی) با دربر گرفتن بخشهایی از استان سمنان به سمت مرکز و سپس جنوب غرب کشور امتداد پیدا میکند، همچنین شاخه دیگر این کلاس خشکسالی نیز از ناحیه غرب در امتداد کرانههای دریای عمان و خلیج فارس به نواحی جنوبی استان سیستان و بلوچستان ختم میشود.
رئیس پایگاه مدیریت خشکسالی کشاورزی مرکز تحقیقات کشاورزی و منایع طبیعی استان اصفهان تصریح کرد: مساحتی در حدود 6/19 از مساحت کشور نیز دچار خشکسالی متوسط است که به صورت دو نوار که خشکسالی شدید و بسیار شدید را در بر گرفته دیده میشود.
او در مورد نواحی که دچار خشکسالی متوسط شده اند نیز گفت: یکی از نوارها از سمت غرب به شمال- شمال شرقی کشیده شده و نوار دیگر از جنوبیترین ناحیه شروع شده و بخش اعظم استان فارس را در برگرفته و به شرق کشور (جنوب خراسان جنوبی) میرسد.
او ادامه داد: خشکسالی خفیف نیز با دربر گرفتن بالاترین مساحت (1/22 درصد) چندین ناحیه از کشور را در برگرفته است. یکی از این نواحی از غرب کشور شروع شده و با گذر از خرمآباد، الیگودرز و استان قم به شمال کشور و به استان گیلان میرسد.
خداقلی منطقه دیگر را که تحت تاثیر خشکسالی خفیف است به صورت یک نوار از استان اردبیل (اردبیل و خلخال)، به سمت استان آذربایجان شرقی (میانه، اهر و مراغه) توصیف کرد که به سمت غرب کشور ادامه مییابد.
او تصریح کرد: با ادامه روند وقوع بارشهای مناسب در قسمتهای جنوب و جنوب شرقی کشور به مانند چند ماه گذشته سبب شده است که این نواحی همچنان وضعیت ترسالی خود را حفظ کرده و تا حدودی بر مساحت خود بیافزایند. به طوری که در مجموع در کل ایران شاهد 24 درصد ترسالی هستیم که 5/15 درصد به ترسالی خفیف، 2/6 درصد ترسالی متوسط و 3/2 درصد ترسالی شدید اختصاص یافته است.
این کارشناس تصریح کرد: وضعیت ترسالی بیشتر در مناطق جنوب شرق (استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان) و بخشهای محدودی از شمال غرب کشور (قسمتهایی از آذربایجان غربی، شرقی) دیده میشود.
او ادامه داد: مطالعات تغییرات بارندگی تجمعی نشان میدهد که در کل ایران از مهر تا آذرماه مقدار بارش به تدریج کاهش و درآذر تا اسفندماه با شیب زیادی روند بارش افزایش یافته و با وجود کاهشی که در فروردین ماه در مقدار بارندگی مشاهده میشود، در اردیبهشت ماه مقدار بارش روند افزایشی را نشان می-دهد و در خرداد ماه نیز این روند ادامه یافته است.
این کارشناس هوا و اقیم شناسی تصریح کرد:اگرچه بر شدت و وسعت ترسالی در گوشه شمال غربی و در ناحیه جنوب شرقی کشور نسبت به ماه گذشته (اردیبهشت ماه) افزوده شده است، ولی متاسفانه وسعت و شدت خشکسالی در دیگر نقاط ایران خصوصا در بخش مرکزی کشور در مقایسه با ماه گذشته فزونی یافته و حدود 76 درصد خشکسالی در گستره ایران شرایط بحرانی و خطرات جدی را به ویژه در ناحیه مرکزی هشدار میدهد.
وی در پایان هشدار داد: ادامه یافتن چنین شرایطی در ماههای گرم تابستان میتواند تاثیرات غیر قابل جبرانی را در کل ایران به جای گذارد. بنابراین توجه مسئولین امر در چنین شرایط بحرانی که بر ایران حاکم شده، در جهت جلوگیری از اثرات غیر قابل جبران خشکسالی به ویژه در بخشهای مختلف کشاورزی لازم و مثمر ثمر است.